هدف: بیماری آلزایمر به عنوان یک مشکل عمده برای سلامت جامعه در نظر گرفته میشود. زیرا بر روابط بین فردی و اجتماعی تأثیر میگذارد. با نظر به توجه جهانی به طب مکمل، جستجوی راهکارهای پیشگیری، تشخیص و درمان این بیماری در مکاتب طبی مکمل ضروری به نظر میرسد. مکاتبی مانند تعالیم پویای طب سنتی ایرانی.
طب سنتی ایرانی
در این نوع از طب، توصیف و تجزیه و تحلیل بیماری و روشهای پیشگیری و درمان از اهمیت زیادی برخوردار است.
مواد و روشها: مطالعه حاضر طبقهبندی مفیدی از توصیهها را برای پیشگیری و کنترل بیماری آلزایمر ارائه میدهد. پیشگیری مقدم بر درمان است و آسانتر و کم هزینهتر نیز است. توصیههایی كه در متون طب سنتی ایرانی برای پیشگیری از بیماری آلزایمر ذكر شده است. زمینههای مطالعات بالینی و مكمل را برای محققان فراهم میكند.
در متون طب ایرانی شش اصل ضروری سلامتی مطرح شده است. که مدیریت درست آنها از نظر دانشمندان این رشته اهمیت زیادی دارد.
این 6 اصل اساسی عبارتند از: هوا، حرکت و سکون بدنی، خواب و بیداری، غذاها و نوشیدنیها، دفع مواد غیرضروری و نگهداری مواد لازم (احتباس و استفراغ)، حرکت و سکون نفسانی
یافتهها:
طب سنتی ایرانی با توجه به اصول فوق، موارد خاصی را درباره سبک زندگی افراد مبتلا به آلزایمر ذکر کرده است:
1-هوا: شامل آب و هوا و اقلیم مناسب
2-خواب و بیداری: خواب یکی از موارد ضروری زندگی سالم است، اما میزان آن بر اساس ویژگیهای هر فرد و هر گروه سنی متفاوت است. تعادل خواب و بیداری برای سلامتی ضروری است و هرکدام بیش از حد باشد باعث بیماری میشوند. در افراد مسن استراحت کافی بیشتر سودمند است. بی خوابی ، به ویژه در طول شب ممنوع است. بی خوابی زیاد از علل نسیان (فراموشی) شناخته شده است.
3-تغذیه (غذاها و نوشیدنیها): در طب سنتی تغذیه مهمترین فاکتور است. برخی توصیههای غذایی برای تمام بیماریها مشترک هستند. همچنین دانشمندان طب سنتی لیستی از غذاها و نوشیدنیها را به عنوان عوامل موثر در بروز فراموشی ذکر کردهاند: پیاز- سیب ترش-كاهو- گشنیز- خشخاش- مغز گوسفند- آب سرد- شراب
4-فعالیتهای بدنی: پیادهروی و ورزشهای سبك مانند حركات دست و پا در پیشگیری از فراموشی مفید هستند، در حالیکه فعالیت بدنی شدید ممنوع شده است. افزایش فعالیت مغز از طریق خواندن، حفظ کردن و از برخواندن. که به عنوان تمرینات مغزی در نظر گرفته میشود، برای پیشگیری از فراموشی پیشنهاد شده است.
5-دفع مواد غیرضروری و حفظ مواد ضروری: سمزدایی از مواد زائدی که به ناچار در حین هضم و متابولیسم غذا تولید میشود. و همچنین حفظ مواد ضروری در بدن برای سلامتی مفید است.
سمزدایی دو نوع است:
الف) سمزدایی طبیعی: از طریق ادرار کردن، اجابت مزاج، تعریق، سیکل قاعدگی، ترشحات واژن و منی.
ب) سمزدایی غیرطبیعی: با انجام مداخلات پزشکی مانند ایجاد اسهال، تعریق درمانی، دفع ادرار یا خونگیری مانند حجامت تر
6-حرکت و سکون نفسانی: مزاج انسان به شدت تحتتأثیر خلق و خو و روحیه قرار میگیرد. پرهیز از غم و اندوه و شرکت در مهمانیهای شاد در انواع فراموشی توصیه شده است.گوش دادن به صداهای لذت بخش، بوییدن گلها و عطرهای مقوی توصیه شده. مانند گل سرخ، یاس، زنبق، شببو، نیلوفر، بهارنارنج، بیدمشك. و میوههایی مانند سیب و گیاهان دارویی مانند مرزنجوش نیز توصیه شده است.
نتیجهگیری:
در طب سنتی ایران تغییر سبك زندگی و تغذیه از مهمترین راهکارهای پیشگیری از بیماری آلزایمر است. در طب سنتی، تغییر سبک زندگی به معنای فعالیتهای بدنی، افزایش تمرینات مغزی، شرکت در جمع دوستان و مهمانیهای شاد، تنظیم خواب، استفاده از عطر، بوییدن گل و گوشدادن به موسیقی است.
تغذیه نیز یکی از مهمترین 6 اصل اساسی برای حفظ سلامتی است. که علاوه بر نقش پیشگیرانه آن، برای اهداف درمانی نیز اهمیت زیادی دارد. مطالعات اخیر بیشتر راهکارهای ذکرشده را تأیید کرده است.
منبع:
Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine 2016, Vol. 21(3) 243-245
The Author(s) 2015 Reprints and permission: sagepub.com/journalsPermissions.nav
*نویسنده مسئول: آناهيتا معظم