بررسی و مقایسه بیماری ذیابیطس، در طب سنتی ایران و بیماری دیابت در طب کلاسیک
هدف: بيماري دیابت شیرین (Diabetes Mellitus) یک اختلال متابولیک شایع است که ویژگی بارز آن افزایش قند خون (هیپرگلیسمی) است. نشانههای کلاسیک دیابت شیرین شامل پرادراری (پلی اوری)، پرنوشی (پلی دیپسی) و کاهش وزن (Weight loss) است. با توجه به این که در متون طب سنتی ایران از این بیماری به نام «ذیابیطس» نام برده شده است. که علایمی شبیه به نشانههای کلاسیک دیابت دارد مطالعهای دربارهی این بیماری در طب کلاسیک و طب سنتی ایران انجام شد.
مواد و روشها: در این تحقیق که یک بررسی در متون است، ده کتاب اصلی و معتبر طب سنتی ایران بررسی شد. ابتدا مشخصات بیماری ذیابیطس از جمله تعاریف، علل، انواع، علامات، راههای پیشگیری و درمان از این کتب استخراج گردید. سپس جهت به دست آوردن مطالب علمی مربوط به طب کلاسیک، کتب اصلی طب داخلی بررسی شد. و اطلاعات مربوط به مقالات علمی با بررسی برخی از مجلات طب ایرانی و جست وجو از طریق «Google Scholar ,Iran medex ,SID , Pub med» به دست آمد.
یافتهها:
به طورکلی یافتههای بهدستآمده، نشاندهنده این مطلب است. که نه تنها بیماری دیابت و بیماری ذیابیطس از نظر علامت و نشانههای بیماری به هم شباهت دارند. بلکه بسیاری از راهکارهای پیشگیری و درمانی توصیه شده در طب کلاسیک و طب سنتی ایران، برای کنترل این بیماری مشابه است.
علاوه بر آن با توجه به وجود نظریهی مزاج در طب ایرانی، برای کنترل این بیماری درمانهای متفاوتی در مزاجهای مختلف، توصیه شده است. و مانند طب کلاسیک (بدون در نظرگرفتن مزاج)، درمان یکسان برای همهی افراد انجام نمیگیرد.
نتیجهگیری:
طبق بررسیهايي كه در کتب طب سنتی ایران انجام شده است. از نشانههای اصلی بیماری ذیابیطس، تشنگی و نوشیدن زیاد مایعات، دفع زیاد بول، هزال و نحافت بدن (لاغری و کاهش وزن) را میتوان نام برد. و دو علت اصلی برای ایجاد این بیماری ذکر شده است. که شامل سوء مزاج گرم مفرط کلیهها (شایعترین علت) و سوءمزاج سرد کلیهها یا جميع بدن (نادرترین علت) میباشد.
در طب سنتی ایران برای پیشگیری و کنترل بیماری بر رعایت تدابیر اصول ششگانه ضروری حیات (ستهی ضروریه) تأكيد فراوانی شده است. در درمان این بیماری راهکارهای مختلفی (بر حسب علل سوء مزاجی گرم یا سرد) توصیه شده است. که با توجه به بررسی متون کتب طب کلاسیک و مقالات علمی روز، این راهکارهای پیشگیری و درمانی تا حد زیادی مورد تأیید است.